Eğitimcinin Dönüştürücü Tutkusu ile Bir Başlangıç
Bir eğitimci olarak yıllar geçtikçe şunu derinden kavradım: öğrenme salt bilgi aktarımı değildir; zihinleri, bakış açılarını ve dünyayı dönüştürme eylemidir. Öğrencilerime her daim “nasıl öğrendiniz?” sorusunu yöneltirim; çünkü öğrenme süreci kendisi bir keşif, yeniden yapılandırma yolculuğudur. Bu yüzden, bir televizyon programının yayın günü gibi görünürde basit bir soruyu ele alırken bile, onu öğrenme kuramları, pedagojik yöntemler ve bireysel-toplumsal etkiler merceğinden yorumlamak, herkes için daha kalıcı bir bilgiye dönüşebilir.
Bugünkü konumuz: “tv100 Gündem Dışı hangi gün?”. Yazının ilerleyen bölümlerinde bu sorunun güncel yanıtını verip doğrulamakla kalmayacağız; aynı zamanda bu basit soruyu üzerinden öğrenme teorilerinin nasıl işe koyulabileceğini tartışacak, sizin kendi öğrenme deneyimlerinizi sorgulatacak sorularla yazıyı örmek istiyorum.
—
tv100 Gündem Dışı Hangi Gün?
TV100 web sitesindeki “Programlar” sayfasında “Gündem Dışı” adlı bir programın listelenmediğini görüyoruz. [1] Ancak TV100’ün program sayfasında benzer formatta tartışma/yorum programlarının günleri verilmiş: Başak Şengül ile Doğru Yorum Salı 20:00, Erdoğan Aktaş ile Eşit Ağırlık Perşembe, Özgür İfade Cuma gibi bilgiler mevcut. [1]
Dolayısıyla, güvenilir bir kaynakta “Gündem Dışı”nın kesin günü ilan edilmemiş görünüyor. Bu durumda yapılması gereken, TV100’ün resmi yayın akışındaki değişiklikleri takip etmek ve “Gündem Dışı” benzeri programların konumlandığı günlerden örnek çıkararak akıl yürütmektir.
Sonuç olarak, tv100 Gündem Dışı’nın yayımlandığı gün hakkında resmî doğrulanmış bilgiye şu an ulaşamadım.
Ama bu cevapla yetinmeyelim; çünkü bilginin net olup olmadığı bu yazının esas noktası: öğrenme sürecinin kendisidir.
—
Öğrenme Teorileri Çerçevesinde Basit Soruların Derinliği
Bir programın hangi gün yayınlandığını öğrenme girişimi, aslında şu teorik modellerle incelenebilir:
Davranışçılık Yaklaşımı
Davranışçılık, öğrenmeyi dışsal uyaran ve ödül-ceza mekanizmalarıyla açıklar. Bu bağlamda, bir öğrenci TV100 yayın akışında programların günlerini ezberleyerek “doğru gün → ödül (doğru yanıt)” biçiminde bir pekiştirme elde edebilir.
Avantaj: Bilgi kısa sürede akılda kalabilir.
Eksik: Anlam ve bağlam eksik kalabilir; yalnızca “bu gün” diye ezberlenmiş bir bilgi olur, arkasındaki neden anlaşılmaz.
Yapılandırmacılık (Constructivism)
Yapılandırmacı yaklaşıma göre öğrenen, yeni bilgileri mevcut kavramsal yapılarıyla birleştirir. Örneğin, TV kanallarının yayın programlarını incelerken, “neden bu program bu gün olmalı?” sorusuyla bağlantılar kurulabilir: güncel habercilik yoğunluğu, izleyicilerin ilgi profili, rakip kanalların yayınları gibi kriterlerle programların gün tayinleri yapılandırılabilir.
Böylece öğrenen, yalnızca yayın günü bilgisini edinmekle kalmaz; yayın programı planlama mantığı üzerine düşünmüş olur.
Çoklu Zeka ve Farklı Yollarla Öğrenme
Howard Gardner’ın çoklu zeka kuramına göre öğrenme yolları farklıdır. Bazısı dilsel-yazınsal yolla öğrenir, bazıları görsel-uzamsal, diğerleri ise mantıksal-analitik ya da toplumsal zeka ile.
“tv100 Gündem Dışı hangi gün?” sorusunu yanıtlarken:
– Dilsel-zekâya sahip biri program akışı metinlerinden yararlanır,
– Görsel zekâya sahip biri yayın akışı takvimlerini grafiklerle inceler,
– Mantıksal zekâ sahip kişi günler arasındaki ilişkileri, benzer programlarla karşılaştırmalarla kavrar,
– Sosyal zekâya sahip biri başkalarına sorarak bilgi toplar.
Bu çeşitlilik, bir soruya tek bir doğrusal yanıt yerine, öğrenenin kendi güçlü yollarıyla yanıt aramasına olanak tanır.
—
Pedagojik Yöntemlerle Bu Konuyu Öğretmek
Sorgulama Temelli Öğrenme (Inquiry-Based Learning)
Öğrencilere “tv100 Gündem Dışı hangi gün?” sorusuyla başlanabilir. Öğrenciler önce kendi tahminlerini söyler, sonra kaynakları araştırır, ardındaki mantığı tartışır. Bu süreçte öğretmen yalnızca rehber rolünü üstlenir.
Kooperatif Öğrenme
Öğrenciler küçük gruplara ayrılır, her grup farklı günlerin yayın akışını inceler. Sonra gruplar birbirine sunum yapar ve “hangi gün Gündem Dışı olabilir?” üzerine argümanlar üretir. Böylece sosyal etkileşim yoluyla bilgi inşa edilir.
Yansıtıcı Günlük / Metakognitif Yaklaşım
Öğrencilerden, “Ben nasıl araştırdım? Hangi kaynakları kullandım? Sonuçta neden emin ya da emin değilim?” gibi sorularla öğrenme süreçlerini yazılı olarak değerlendirmeleri istenir. Bu yöntemle öğrenme, bilinçli ve güçlü hâle gelir.
—
Bireysel ve Toplumsal Etkiler: Neden Önemli?
Bireysel Etki
Bir kişi için bir programın yayın gününü bilmek gündelik yaşam planlamasını kolaylaştırır. Ancak daha önemlisi, bu soru üzerinden öğrenme süreçlerine odaklanmak, kişinin kendi öğrenme stratejilerini geliştirmesine yardımcı olur. “Nasıl öğrendim?”, “Hangi kaynak güvenilir?”, “Tahminimi değiştirmem gerekti mi?” gibi sorular daha derin düşünme becerileri kazandırır.
Toplumsal Etki
Toplumsal düzeyde, halkın medya yayın akışını bilmeleri, medya okuryazarlığı açısından önemlidir. Yanlış gün bilgisinin paylaşılması, halk arasında yanlış beklentiler yaratabilir. Ayrıca, insanlar birbirine “o program hangi gün?” diye sorarak bilgi paylaşımı, kolektif öğrenme üretir. Medya kurumları da şeffaf biçimde yayın akışını duyurarak vatandaşlarla güven ilişkisi kurar.
—
Sizin İçin Sorularla Kendinizi Sorgulayın
1. Böyle bir soruyla karşılaştığınızda ilk olarak ne yaparsınız: arama motoruna mı başvurursunuz, yoksa tahmin eder misiniz?
2. Hangi öğrenme stratejisi size daha uygundur — görsel, işitsel, mantıksal, sosyal mı?
3. Doğru yanıtı bulduğunuzda, neden doğru olduğunu açıklayabiliyor musunuz?
4. Yanlış bilgiyle karşılaştığınızda hata kaynaklarını nasıl belirliyorsunuz?
5. Başkalarına bu bilgiyi anlatırken hangi yöntemleri kullanırsınız?
—
Sonuç: Bilgi Değil, Öğrenme Önemli
“tv100 Gündem Dışı hangi gün?” gibi bir soruyu sadece cevabını bulmakla bırakmak, öğrenme fırsatını kaçırmak demektir. Asıl değerli olan o soruyu merkeze alıp, öğrenme teorileri, pedagojik yöntemler ve bireysel-toplumsal etkiler bağlamında düşünmek, bu sorunun ardındaki süreci kavramaktır.
Bilginin kesinliği bazen yanıltıcı olabilir; önemli olan nasıl öğrendiğimiz, neden kabul ettiğimiz ve başkalarına nasıl aktarabileceğimizdir.
—
Sources:
[1]: https://www.tv100.com/programlar?utm_source=chatgpt.com “Programlar – TV100”